1 MİLYON ÖDENEKLE 2 MİLYONA HİZMET ETMEK
Dünden devam edelim.
Bir önceki yazıda salgın sürecinde Bodrum’a gelen birçok yazlıkçının (ikinci konutçu) yaz sezonu bitmesine karşın Bodrum’u terk etmemesi, Bodrum nüfusunun 400 binlere ulaşması sonucu Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras’ın “Bodrum’u seviyorsan Bodrumlu ol” çağrısına yer vermiştik.
Genel bütçeden 170 bin nüfusa göre pay alarak 400 bin nüfusa hizmet verilmesinin mümkün olmadığına vurgu yapmıştık.
Yazıyı bağlarken, İhlas Haber Ajansı’ndan Bodrum’daki konut fiyatları iki katına çıktı başlıklı haber ile
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün’ün 1 milyon olan il nüfusunun pandemi nedeniyle iki katına, 2 milyona çıktığı yönünde açıklama yaptığını ifade etmiştik.
Başkan Gürün’ün “Muğla’nın nüfusu 1 milyondan 2 milyona çıktı” açıklaması öğle saatlerine yakın haber merkezlerine düştü.
Başkan Gürün, Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras’ın Bodrum ölçekli çağrısını il geneline taşıdı.
Muğla’nın turizm ilçeleri Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Datça gibi ilçelerindeki ikinci konutlarda kalan ve geri dönmeyen vatandaşlara çağrıda bulunan Başkan Gürün, nüfus kayıtlarını Muğla’ya aldırmalarını istedi.
Muğla’nın genel bütçeden aldığı payın yerleşik nüfusa göre alındığını, nüfusun 2 milyona çıktığına dikkat çeken Başkan Gürün, merkezi hükümetin bu konuda yeni bir düzenlemeye gitmesini talep etti. Bir de formül önerdi.
Muğla’daki ikinci konutlarda oturan vatandaşların 6 aydan fazla süre kalmaları durumunda nüfus kayıtlarını Muğla’ya aldırmalarını isteyen Başkan Gürün, tam olarak şunları söyledi:
“Covid-19 nedeniyle ikinci konutlarda kalan misafirlerimiz artık Bodrum’da, Marmaris’te, Datça’da ve Fethiye’de kış dönemini geçirmek için karar almış durumda. Yani bizim kışlık nüfusumuz ile birlikte yazlık nüfusumuzdan burada kalmaya karar verenler ile birlikte iki misline çıkıyor ve belediyelerimiz bu nüfusa hizmet üretecek. Yazlıkçılarımızın yaptıkları iş doğru. Çünkü Ankara’da, İzmir’de ve İstanbul’da Covid’in çok daha yaygın olması riskli bir ortam oluşturuyor. Ama Muğla’da bu risk en az seviyede. Dolayısı ile bizim fiili nüfusumuz 2 milyona yakın olacak. Bizim yerleşik nüfusumuz 1 milyon civarında. Muğla Büyükşehir ve 13 ilçe belediyemizin aldığı ödenekler kışlık nüfusa göre. Bunun muhakkak giderilmesi gerekir. Burada yaşayan insanlar ki, biz bütün altyapıyı 4 milyon nüfusa göre göre dizayn ediyoruz. Bunun da maliyetlere ne kadar etkisi olduğunun herkes farkındadır”…
Artan nüfusa endeksli olarak ilin ekonomisine yönelik açıklamalarda bulunan Başkan Gürün, başta otel ve büyük mağaza zinciri bulunan işletmelerin de vergi kaydını Muğla’ya almaları gerektiğini ifade etti. Yaz aylarında Muğla’daki ticari faaliyetleri nedeniyle katma değer üreten başta oteller ve büyük mağaza zincirlerinin vergilerini İstanbul veya Ankara’da verdiklerini, bunun da haksızlığa neden olduğunu öne süren Başkan Gürün, “Bodrum, Marmaris, Datça, Fethiye ve Menteşe’de faaliyet gösteren otel veya diğer ticari olayların, şirketlerin merkezi İstanbul’da. Ama buradan elde ettikleri katma değeri, vergi gelirlerini İstanbul’a aktarmış oluyorlar. Hâlbuki bu katma değerler Muğla’da üretiliyor. Bizim yıllardır önerimiz, eğer bir holdingin veya bir mağaza zincirlerinin olduğu şirketin Muğla şubesinden bir gelir elde edildi ise bu gelir Muğla’ya yazılmalı. Elde edilen gelirin İstanbul’a yazılması ile haksız bir durum söz konusu oluyor. Bütün ticari faaliyetlerini Muğla’da yapıyorsa Muğla’ya, Antalya’da ise Antalya’ya, İstanbul’da ise İstanbul’a yazılmalı. Çünkü Belediyeler elde edilen vergiden pay alıyorlar. Bu haksızlığın giderilmesi ve gerçek ne ise ona göre bir gelirin elde edilmesi lazım ki, burada yaşayan yazın 4 milyona kadar çıkan nüfusa belediyelerimiz hizmet edebilsin”…
Tartışmasız, turizm hareketliliği nedeniyle nüfusunda artış yaşanan belediyelerin en büyük sorunlarından birisi, belki de en önemlisi.
Ancak bu durum bugün başka bir boyuta geçmiş durumda.
İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa gibi metropol illerde korona virüs bulaşı sayısındaki artış, uzaktan eğitim sürecinin başlaması gibi faktörler Muğla’da yazlığı bulunan ikinci konutçuların geri dönmek yerine Muğla’da yaşamayı tercih etmesi sosyolojik bir vaka olmanın ötesinde önlenemez bir göç vakasına neden oldu.
Yazıyı kaleme aldığımız saatlerde haber merkezine Bodrum’da emlak/konut fiyatlarının iki katına çıktığı haberi düşünce “Salgınla başlayan sosyal hareketlilik, olağanüstü rantı beraberinde getirdi” demekten kendimizi alamadık.
Üzülelim mi, sevinelim mi? Bilemedik…
***
Kopyalanamaz, izinsiz kullanılamaz.
MKG/Nejat Altınsoy Eylül 2020